Vücuttan Yağ Aldırma: Liposuction

Yağ nedir? doku mu yoksa organ mı? Kilo aldıran veya iştah kapatan kapatan hormonlar var mıdır? Şişmanlık geni bulundu mu?

Yağ dokusu birçok metabolizma uzmanına göre hormonu olan bir organ kabul edilmektedir (Zhang, 1994). Çalışmada şişmanlık (Human Obese: OB) geninin 7. kromozomda (7q31.3) olduğu gösterilmiştir. Bilim insanları vücudumuzun en geniş dokusu olarak yağ dokusunu ve derimizi gösterirler. İştah kapatıcı (tok tutan) Leptin ve iştah açan (acıktıran) Ghrelin bu organın ispatlanmış mediator ve çok önemli hormonlarıdır. Derin uykuda yağ metabolizmasını kontrol ederek insülün hormonuyla eşgüdümlü enerji dengesini yönetirler. Leptin yağ yakmaktan sorumludur iştahı kapatır, Ghrelin ise mideden salgılanan ve hızlı şekilde iştah açıcı, enerji toplayıcı rol oynar. İnsülin gıdalarla alınan fazla şekerlerin yağa dönüşmesinde ve depolanmasından sorumludur. Kilolu yani vücut kitle indeksi yüksek kişilerde dolayısıyla masif veya orta derecede (1000-5000 cc.) liposuction için gelen hastalarda kan dolaşımındaki Anoreksijenik (iştah kapatıcı) Leptin düzeyleri yükselmişken oreksijenik (iştah açıcı) Ghrelin düzeyleri düşüktür. Bu nedenle liposuction için başvuran hastalar leptin-dirençlidir (leptin-resistant). Kilo alımı enerji kontrol ve dengesi altında sürdürülür. Bu dengenin bozulması fazla kilo veya bölgesel obesite veya kontur bozulması anlamına gelir. Egzersiz ve 40 yaş sonrasında leptin düzeyleri (iştah seviyesi) düşerken, yemek, özellikle şeker tüketimi leptin düzeyleri artar.

Vücuttan yağ alma işlemi fazla yağ dokusunun kaybı ile kontur düzeltmek için yapılırken aslında merkezi hipotalamusta bulunan bu hormonal mekanizmaya da yeniden bir görev/ayar verir. Ameliyat veya ağır diyet/egzersizler sonrası tekrar kilo/yağ alma nedeni bu mekanizmanın hiçbir önlem alınmadan kendi haline bırakılmasındandır. Her liposuction (yağ alma) işlemi veya yağ metabolizmasına yönelik geçici (diyet) veya kalıcı (tüp mide ameliyatları) sonrasında tekrar kilo (yağ) almamak için her hastaya kişiye özel uygulanabilir ve sürdürülebilir dengeli bir diyet/egzersiz programı verilmelidir.

Şunları not alalım: Yüksek yağ içeren gıdalar tüketildikten sonra kanda leptin ve Ghrelin seviyesini aynı anda düşürürler (1, 2), yüksek karbonhidrat tüketimi Ghrelin seviyesini düşürür (2), protein tüketiminin Leptin/Ghrelin seviyesinde neden olduğu etkiler hakkında net bir çalışma yoktur, çoğu çalışma tartışmalıdır (3). Vücut ağırlığı (VKİ) arttıkça Ghrelin düşer, kanda Leptin seviyesi artar (4). Vücuttan yağ alınırken sadece estetik açıdan beden konturu değil ameliyat sonrasında beslenme/egzersiz dengesi de bu bilimsel verilere göre şekillendirilmelidir. Yağ alma sonrasında, tüm enerji/metabolizma dengesi ve endokrin senfoni yeni bir yazılımla güncellenecektir.

Vücuttan yağ aldırma Nedir?

Tıp literatüründe Lipo “yağ”, suction “çekmek” anlamına gelir. Beden/yüz şekillendirme ve kontur düzeltme amacıyla uygulanan cerrahi yağ alma (çekme) işlemleridir. Bu nedenle yağ çekme işlemine liposuction diyoruz.

Vücuttan yağ alma işlemi nasıl yapılır?

Yağ alma işlemi içi delik farklı uzunlukta ve çapta kanüller yardımıyla yapılır. Gelişen teknoloji ve cerrahi teknikler bu alanda yağı çekmeden alınmaya hazır hale getiren yeniliklerle doludur. Üçüncü kuşak ultrason teknolojilerini temsil eden Vaser liposuction tekniği yağa seçici etki ederek 3 aşamada çalışan ve konforlu iyileşme vaat eden uygulamalardan biridir. Yağ, lokal anestezi altında bir enjektör yardımıyla veya enerji sağlayan motorlu kapalı devre bir sistem tarafından alınabilir. 1000 cc. den az alınan yağlar için hafif, 1000-5000 cc. arasındaki yağ dokusu çıkarılan uygulamalara orta derecede, 5000 cc. den fazla yağ çekme işlemlerine ise masif liposuction adı verilir. Alınan hacimle doğru orantılı iyileşme uzar, yan etki oranı artar.

Alınan yağlar başka bir alana verilebilir mi yoksa atılır mı?

Liposuction ile toplanan yağ dokularının yaşayabilirliği üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Yağ hücrelerinin trigliserit yapısına çözülmeden (erimeden) toplandığı durumlarda, yağ dokuları bir dolgu malzemesi olarak kullanılabilir. Yağ transferlerinde nakledilen yağ hücrelerinin hayatta kalma oranı kullanılan yağ toplama/verme tekniğine (kanül uzunluğu, delik çapı, verilme hızı vb.), verilme miktarına ve verilme yerine göre değişkenlik gösterir (%30-70). Yağ nakledilen bölgelerde baskılı korse giyilmez ve bu alıcı bölgelerin üzerine yatılmaz. Hazırlanan yağ dokuları (bu yağlara artık greft denir) yüz veya beden bölgesinin ihtiyaç duyulan alanlarına dolgu ve kontur restorasyonu sağlamak için verilir. Yağ greftlerinin yaşayabilirliğini artırabilmek için PRF adı verilen yağ alınan kişinin kendi kanından elde edilen doku kokteylleri kullanılmaktadır. İstenmeyen fazla yağ dokuları memelerden çıkarılan dokuların aksine mutlaka patolojiye gönderilmez.

Vücuttan yağ aldırma uygulaması kimler için risklidir?

Aşağıdaki maddeler hasta için birer risk faktörü olarak kabul edilebilir.

Ameliyat süresi, hasta yaşı ve genel sağlık durumu, sigara kullanımı, geçirilmiş kalp krizi, inme hikâyesi, ameliyat sonrasında uzun süre hareketsiz kalma, geçirilmiş derin ven (toplardamar) tıkanması veya iltihabı (flebit/tromboz), ameliyatta pnömotik varis çorabı, ısıtma, sonda vb. destekleyici girişimlerin eksikliği, hormon tedavisi ve düşük hikâyesi, kan pıhtılaşma bozuklukları ve/ya faktör eksiklikleri, Masif liposuction sınırının aşılması (kilo verme amaçlı aşırı yağ çekilen uygulamalar), gerçekçi beklentisi olmayan hastalar, daha önceki operasyonlara ait yapışıklık, iz ve çekilmeler, hastanın egzersiz düzeni ve kullanılan sistemik ilaçlar sayılabilir. Bu maddelerin varlığında hasta eksiksiz, net ve doğru bilgilendirilmeli, ameliyat süresi uzatılmamalı, gerekiyorsa ameliyat birkaç seansa bölünmelidir.

Liposuction sonrası karşılaşılan sorunlar nelerdir?

Kontur bozuklukları, deri dalgalanmaları, gamze şeklinde çukur alanlar, duyu bozuklukları, ödem, kanamaya bağlı hematom ve ekimoz, renk değişiklikleri, asimetriler görülebilir. En tehlikeli komplikasyonlar, riskli hatalarda fazla yağ alınmasını takiben görülme sıklığı artan cilt nekrozu, yağ embolisidir. Duyu bozuklukları 3-6 ay içinde geçer. Asimetri ve cilt düzensizlikleri için 6 ay süren masaj tedavileri sonrasında sekel kalan alanlara yağ greftleri ile dolgu veya cerrahi düzeltmeler yapılabilir.

Liposakşın Sonrası İçin Öneriler:

Liposuction sonrası ciddi komplikasyonla daha az karşılaşılması için Rohrich ve Muzaffar 2000 (5) tarihinde şu önerilerde bulunur.

• Uygun hasta seçimi
• Uygun cerrahi teknik
• Hastaya verilen sıvı ve ilaç toksisitesinden kaçınmak
• Ameliyat sırasında dikkatli hasta gözlem ve kontrolü
• Hastalara ameliyatta aktif (pnömotik) varis çorabı giydirilmesi
• Ameliyat sonrası ilk gece sıkı klinik takip

Ben bunlara ilave olarak yağ alma işlemlerinde daha az istenmeyen durumla karşılaşmak için;

• Atravmatik (yağa selektif çalışan) cerrahi kanül ve enstrüman seçimi,
• Liposuction alanlarında cilt kalitesi ve sellülit için topografik işaretleme yapılması,
• Toplam ameliyat süresinin 4-6 saati aşmaması,
• Hastanın ameliyathane ortamında yeterli derecede ısıtılması,
• Alınacak yağ miktarının 5000 cc. altında tutulması,
• Ameliyat sonrasında erken (3-4 saat içinde) hareket ve yürüme,
• Oluşan duyu bozuklukları için B vitamin desteği,
• Tüp mide ameliyatı geçiren (bariatrik cerrahi) hastaları için tekrar kilo alınması durumunda en az 1 yıl bekleme süresine uyulması,

Hastalara ameliyat sonrası metabolizma düzenlenmesinde yani yeniden yapılandırılacak olan vücut yağ şekillenmesinde diyet/egzersiz programı verilmesine yardımcı olunmasını ekliyorum.

Liposuction sonrası iyileşme süreci nasıldır şekil alma ne kadar sürer?

Hastanın genel sağlık düzeyi, yaşı ve yapılan ameliyatın, alınan yağların derecesine göre iyileşme 3-7 gün arasında işe dönebilmeye izin verir. Ameliyat sonrasında 7-21 gün baskılı korse giyilmesi gerekebilir. Korseler, iyileşmeyi hızlandıran fazladan ödem oluşmasını önleyen giysilerdir. Kombine dikişli (meme küçültme, karın germe vb.) işlemler yoksa 3. günde duş alınabilir, araba kullanılabilir, seyahate çıkılabilir ve hafif yürüyüşlere başlanabilir. Şekil alma 3. hafta sonunda büyük oranda, 2-3 adet dönemi sonrasında tamamlanır. Kontur düzeltme amacıyla uygulanan vücuttan yağ alma işlemleri hastalara verilmesi gereken diyet/egzersiz ve günlük yaşam önerilerine uymak şartıyla kalıcı sonuçlar vaat eder. Sadece cilt altındaki yağ dokusuna değil sarkma, gevşeme, sellülit, dalgalanma, gamzelenme, lekelenme veya çatlak gibi cilde ait sorunlara da tedavi amaçlı yaklaşmak, yağ alma işlem sonuçlarını çok daha tatmin edici hale getirecektir. Cilt kalitesini artırıcı sıkılaştırıcı veya yenileyici enerji bazlı ve seanslı tedavi protokolleri ameliyat sonrasında uygulanabilmektedir.

Tags: Leptin, obesite, Ghrelin, şişmanlık, liposuction, vücuttanyağaldırma, vaser, fattransfer, vaserlipo, vaserliposuction, bedenşekillendirme, konturplasti, ankaraliposuction, lipoankara, komplikasyon, estetikcerrahi, plastikcerrahi, obesity, BMI, ankaraestetikcerrahi

1. Havel PJ. Role of adipose tissue in body-weight regulation: mechanisms regulating leptin production and energy balance. Proc Nutr Soc 2000; 59: 359–371.
2. Monteleone P, Bencivenga R, Longobardi N, Serritella C, Maj M. Differential responses of circulating ghrelin to high-fat or high-carbohydrate meal in healthy women. J Clin Endocrinol Metab 2003; 88: 5510–5514.

3. Greenman Y, Golani N, Gilad S, Yaron M, Limor R, Stern N. Ghrelin secretion is modulated in a nutrient- and gender-spe- cific manner. Clin Endocrinol 2004; 60: 382–388.

4. Klok MD, Jakobsdottir S, Drent ML. The role of leptin and ghrelin in the regulation of food intake and body weight in humans: a review. Rev. 2007 Jan;8(1):21-34.

5. Rohrich RJ, Muzaffar AR. Fatal outcomes from liposuction: census survey of cosmetic surgeons. Plast Reconstr Surg. 2000;105:447–448.