Burun estetiği: Essentials (II)
Sık kullanılan Terim ve Anlamları
Rinoplasty: Rino burun, plasty şekillendirme anlamına gelir. Rinoplasty burunun estetik amaçlı şekillendirme ameliyatlarına verilen addır.
Septorinoplasti: Estetik amaçlı ve nefes açmaya yönelik burun operasyonlarının bir arada yapılmasıdır.
Septoplasti: Nefes alma sorununu çözmek için burnun orta hattında ve düz olması gereken ancak eğrilik göstererek nefes almada sıkıntıya neden olan Septuma yapılan düzeltici ve şekillendirici cerrahi girişimlere verilen ad.
Revizyonel Rinoplasti: Diğer isimlendirmeleri korrektif veya sekonder olan “düzeltme” amaçlı burun operasyonlarına verilen addır. İlk operasyonun nihai sonuçlanmasını müteakiben en erken 1 yıl sonunda yapılması gereken operasyonlardır.
Deviasyon: Eğrilik sapma demektir. Septum Deviasyonu, septumun orta hattan sağ veya sola eğrilik göstermesini ifade eder. Yukarıdan aşağıya eğrilik “C” veya “S” şeklinde, hafif veya şiddetli olabilir. Darbelere düşmelere bağlı nefes almada zorluk ve burunda belirgin deformasyona yol açan “travmatik” septum eğrilikleri genellikle “S” şeklinde ve şiddetlidir.
Burun Tipi: Burun ucu demektir. Kıkırdak ve yumuşak dokular tarafından oluşturulur. Basık, yayvan, ayrık, sivri, asimetrik ve/ya düşük olabilir. Genellikle burun ucuna yapılan cerrahi girişimlerin eksik ve yetersizliğine bağlı olarak oluşur.
Burun Dorsumu: Burun çatısı. Her 2 kaş arasında alın-burun vadisinden her 2 taraf burun kemikleri ile oluşturulan, septum kıkırdağı ile devamlılığı sağlanan estetik olarak düz ve orta hatta olması gereken burnun üst kontur, sınır ve profilini oluşturan burnun en önemli ve belirgin “estetik” yapı taşlarından birisidir. Kemer burun, kemikli burun, eğri burun, geniş burun, karga burun, basık (eğer) burun ve travmatik burun genellikle bu alana ait estetik sorunlardır.
Septum: Burnun nefes alma yolunu mekanik olarak ikiye ayıran burun ucundan burun deliklerinin ortasından (Kolumella) başlayarak derinde kemikleşerek devam eden ve diğer kafa kemikleriyle sonlanan kıkırdak yapı. Genellikle sağa veya sola olan eğrilikleriyle neden oldukları nefes alma problemleri nedeniyle bilinirler. Orta hattan sağa veya sola olan bu sapmalara “deviasyon” denir. Deviasyonu düzeltme operasyonuna Septoplasti, parça çıkarılarak yapılan düzeltme operasyonuna SMR, rinoplasti ile beraber yapılan deviasyon operasyonlarına ise “Septorinoplasti” denir.
Konka ve Hipertrofisi: Burun boşluğuna bakan yan duvarlarda yerleşmiş süngerimsi iyi kanlanan ve akciğerler çekilen havayı filtre eden, ısıtan, nemlendiren organlardır. Halk arasında burun eti olarak adlandırılır. Geniz eti ve septumdan farklı yapılardır. Büyümelerine konka hipertrofisi denir, nefes almaya engel olabilen bu konkaların yakılarak (elektrokoagülasyon), yüksek enerji ile küçültülerek (radyofrekansla) ve/ya cerrahi olarak çıkarılmasıyla nefes almada sıkıntı azaltılabilir. Tipik olarak kırık veya travmaya maruz kalmış burun kemiğinin karşı tarafında reaksiyonel olarak büyürler. Bu da rinoplasti operasyonlarından sonra gelişebilecekleri ve/ya tekrarlayabilecekleri anlamına gelir.
Burun düşmesi: Halk arasında burun ucunun ve çatısının zamanla aşağı doğru yer değiştirmesine verilen ad. Burun tipi denilen uç kısmın veya çatı denilen burun sırtının zamanla, operasyona bağlı ödem dağılmasını takiben diğer burun yapılarıyla olan “uyumlanması” amacıyla (domino etki ile) yeniden şekillenmesidir. Aslında burun düşmemekte, iyileşmektedir. Tüm burun yapıları yapılan cerrahi işlemin bıraktığı yol haritasına göre 6-8 ayda yeniden şekillenir. Bu şekillenmenin hangi boyutta nasıl ve nerede olacağı “yapılan cerrahi” tarafından belirlenmiştir. Düşme yoktur, istenmeyen görüntüye neden olmakla beraber aslında burun “iyileşmektedir”.
Açık/Kapalı Rinoplasty: Burun operasyonunu yapmak için tercih edilen giriş yolunu anlatır. Kapalı teknikte daha az ödem (şişlik) olacağı, iyileşmenin daha kısa sürede gerçekleştirileceği iddia edilsede burun delikleri arasından orta hatdan (kolumella) yapılan 2-3 mm lik kesi ile çok daha hızlı, güvenli, detay gerektiren, zorluk derecesi yüksek operasyonlar yapılabilinir. Açık teknik, zamanla cerraha kazandırdığı el hızı ve deneyimle operasyon süresini uzatmadan, belirgin ize neden olmadan cerrahın tüm yetenek ve gereklilikleri yapabilme (özellikle sekonder/revizyonel operasyonlarda) konfor ve olanağı sağlayan elit bir yaklaşımdır. Geliştirilen, zaman kazandıran yeni tekniklerle artık tüm dünyada ve ülkemizde kapalı teknik yerini açık tekniğe bırakmıştır. Cerrahtan istenen, hasta ve cerrahi gerekliliklere göre her 2 tekniği de yeri geldiğinde kolaylıkla uygulama yeterliliği göstermesidir.
Burun rekonstrüksiyonu: Burun cilt, ciltaltı dokularını (kıkırdak-mukoza-kemik) ilgilendiren farklı nedenlerle oluşmuş travma, enfeksiyon, yara, yanık, kanser ve/ya sonrasında oluşmuş doku kayıplarının (defektlerin) bölgesel veya uzak alandan taşınan dokularla onarılmasına işlemine burun rekonstrüksiyonu denir.
