Ameliyatlarda en çok Emboli-Pıhtı Oluşturan “12 risk” Faktörü

Ameliyat sırasında veya sonrasında damarlardaki kan akışının kopan bir pıhtı, yağ, parazit, yabancı cisim (dolgu malzemeleri vb.) veya hava ile tıkanması ile oluşan tehlikeli klinik tabloya kısaca Emboli diyoruz.
Tıkanan damarın yerleşim yeri, beslenmesini engellediği organın önemi (akciğer, beyin) ve tıkanmanın derecesine göre “yaşamsal tehlikesi” yüksek olabilen emboli, aşağıda sıralan risk faktörünü içeren kişilerde çok daha sık görülür. Değerlendiriniz.

1. Yüksek yaş,
2. Obesite,
3. Cerrahi işlemin süresi,
4. Yaygın Varis,
5. Doğum kontrol hapı veya Hormon içerikli ilaç kullanımı,
6. Hamilelik veya henüz doğum yapmış olmak,
7. Ameliyat sonrası 3 günden fazla hareketsizlik veya bacakta alçı varlığı,
8. Geçirilmiş kalp krizi,
9. Kan pıhtılaşma bozuklukları ve enzim eksiklikleri
10. Kalça veya bacakta kemik kırıkları,
11. Zayıflama amaçlı mide küçültme ameliyatları,
12. Ağır sigara kullanımı.

Yakın gelecekte Kendiniz için planladığınız ameliyatla ilgili olarak aşağıda sıralanan faktörlerden sizde olanların puanlarını toplayınız.

Toplam Puanınız;

1 ise, ameliyatınızda hayatı tehdit eden bir Emboli oluşma riski “Düşük Risk”,
2 ise, “Orta Risk”,
3-4 arasında ise, “Yüksek Risk”,
5 puan ve üstünde ise, planlanan ameliyat sizin için “Çok Yüksek Risk” taşır.

1 puan değerindeki risk faktörleri,
Küçük cerrahi işlem (1 saatten kısa süreli +/- genel anestezi)
40-60 yaş aralığı
Hamilelik ve yeni doğum yapanlar
Obesite
Doğum kontrol veya hormon ilaçları kullanılması

2 puan değerindeki risk faktörleri,     
Büyük cerrahi (Genel anestezi altında veya 1 saatten uzun operasyonlar)
Alt extremitelerde Alçı
Ameliyat sonrası 72 saatten fazla yatak istirihati
Merkezi damar yolu açılmış olması
60 yaş üstü
Kanser tanısı almış hasta

3 puan değerindeki risk faktörleri,
Geçirilmiş kalp krizi
Mevcut Kalp yetmezliği
Sepsis (yaygın kan enfeksiyonu)
Serbest doku nakli operasyonu
Emboli veya derin ven tıkanıklığı hikayesi
Kanda pıhtılaşma bozukluğu olması

5 puan değerindeki risk faktörleri,
Kalça, pelvis, bacak kırıkları
Felç
Multipl (çoklu) travma
Akut omurilik yaralanmaları